Unix e le o se polokalama e tasi e galue ai. E ofoina mai le tele o "mea manogi" faʻaonaponei-faʻavasegaina eseese, ituaiga, tufatufa poʻo faʻasologa-faʻapipiʻi mai lona amataga mai i le amataga o le 1970 ma faʻamatalaga autu. E ui e faavae i luga o se seti o tulafono a Unix, o tufatufaga eseese ei ai a latou lava tulafono tulaga ese ma foliga ma ua mamanuina e galulue i ituaiga eseese o meafaigaluega.
E leai se tasi na te iloa tonu le tele o faʻamalamalamaga Unix i ai, ae e saogalemu le fai atu afai e aofia ai i latou uma e le mautonu ma ua le lava, o le numera o faʻamafanafanaga a Unix e sili atu i le selau. E masani ona e taʻuina atu o se polokalama faʻaogaina i totonu ole aiga Unix pe afai ei ai se igoa o se tuufaatasiga o mataitusi U, I, ma le X.
Faʻalapotopotoga Autu o Unix
O faʻafesoʻotaʻiga Contemporary Unix e eseese pe o latou o se punaoa tatala (ie, saolotoga e sii mai, faʻaaoga pe fesuiaiga) poʻo le mea na tapunia (ie, faila faila pitonuʻu e le o le faʻatagaina o suiga o tagata).
- Minix -o se poloketi tatala-punaoa a Unix, e seasea faaaogaina e tagata e faaaoga fale
- Linux -o se auala tatala-punaoa e aumai ai se siosiomaga Unix e pei ona i ai i luga o le komepiuta ma le avanoa; Linux e lauiloa i tagata e fiafia ile komepiuta
- Mac OS X -Apple's system operating system
- O le BSD s (FreeBSD, DragonflyBSD, NetBSD, OpenBSD) -o se lala mai le muai tulaga o Unix, mulimuli i le mamanu o mataupu faavae o le Distribution Software a Berkeley
- AIX -o se faasologa o siosiomaga o loʻo faʻaogaina ai le Unix na atiaeina e IBM mo ana 'auʻaunaga
- Solaris -o se polokalama faʻatautaia a le 'auʻaunaga, faʻavae i luga o Unix, na faia e Sun Microsystems
- OpenSolaris -o se avanoa faʻapitoa o Solaris
- HP-UX -a faasologa o siosiomaga o loʻo faʻaogaina e Unix na atiaeina e HP mo ana 'auʻaunaga
Faʻasalaga Faʻatau Mea Faatau
I le gasologa o tausaga, o le tele o mea e fiafia i ai Linux ua fiafia tele pe itiiti foi le lauiloa, ae o le tele o tulaga o loʻo i ai i totonu o le tele o loʻo faʻaogaina i komepiuta o le komepiuta. e pei ona lipotia mai e DistroWatch, o se saite umi o loʻo faʻapipiʻiina ai le tala fou o Linux. O nisi o tufatufaina masani i tufatufaga i le 2017 e aofia ai:
- Mint -o se kopi o le Ubuntu faʻatasi ma isi masini faʻapipiʻi masini komepiuta ma faʻataʻitaʻiga laiti
- Debian - o poloketi poloketi o loʻo faʻaaogaina e avea o se "'auʻaunaga faʻavaomalo' atoa ma fiafia i le tele o sea maketi ma se faavae malosi o talosaga
- Manjaro -faʻapipiʻi i le Arch Linux project, Manjaro lagolago tele configurabilty
- Ubuntu - o se tagata taua tele i le maketi Linux, o le sini a Ubuntu o le ofoina atu o se tufatufaina faigofie-e faʻaaogaina lea e matagofie le mamanuina ma mafai ona maua e ui lava i le gagana ma le faʻafitauli o le tino.
- Antergos -i lalo o le poloketi Arch Linux, o lenei faʻasalalauga e ofoina atu lana lava polokalama faʻapipiʻi masani
- OpenSUSE -o se tufatufaina faʻasalalau Siamani e tele taimi o le faʻasalalauga faʻasalalau o le tufatufaina faʻasalalauga o SUSE Linux
- Fedora -o se faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga e faʻavae i le Red Hat
- Solus -o le tufatufa-mai-scratch tufuga mai Aialani ma se tafaoga masani a le taʻaloga o loʻo taʻua "Budgie" e pei o le old GNOME 2 desktop
- Zorin -a tufatufaina atu e fuafua le foliga-ma-lagona o le Windows e fesoasoani ai i tagata fou o le faaaogaina le Linux mai le polokalama faagaoioia a Microsoft
- Aʻoga faʻavae i luga o le Ubuntu, elementaryOS faʻaaogaina le taʻaloga masani masani o le Parthenon e tutusa, i nisi o auala, Mac OS
E vave lava ona suia le lauiloa. I le 2002, o le 10 pito sili ona tufatufaina, i le tulaga e fiafia ai, Mandrake, Red Hat, Gentoo, Debian, Sorcerer, SuSE, Slackware, Lycoris, Lindows ma Xandros. I le sefululima tausaga mulimuli ane, na o Debian e tumau i le lisi o le Top 10; o le Slackware sili ona maualuga, na pau i le Nu. 33. O tufatufaga na lauiloa i le 2017, e leai se tasi sei vagana ai Debian i le 2002.
Linux Faletusi Facts
Le mautonu e uiga i le feaveaiga o Linux e taumafai ai? Mai se faʻataʻitaʻiga-faʻaoga tagata, o le tele o le eseesega i le va o faʻasalalau Linux e faʻapipiʻi i lalo i ni nai filifiliga:
- Tausaga o le Desktop-e pei o Microsoft Windows poʻo Mac OS X, Linux e lagolagoina le tele o siosiomaga eseese o le komepiuta, e tofu lava ma seisi saini vaʻavaʻai ma foliga. Siosiomaga masani e aofia ai Gnome (Cinnamon ma MATE), KDE, Xfce ma Budgie.
- Faʻapipiʻi masini -Linux polokalame ua mamanuina mo ni meafaigaluega faʻapipiʻi faʻapipiʻi. O le eseesega tele lava i le va o faila o le Red Hat Package Manager poʻo faila Debian, e faʻamaonia e la latou RPM poʻo le extension DEB. Red Hat Linux faaaoga RPM, Ubuntu faʻaaoga le DEBs; fesoʻotaʻiga i le va o le lua o se tomai faʻaaogaina sili atu.
- Tulaga o le FOSS-o tagata faʻapitoa e matua popole tele i le faʻamaoni o le faʻasoa atu o tufatufa i taʻiala Faʻapitoa ma Open-Source.
E mafai ona i ai sau masini Linux i totonu o lou alofilima. O le taʻaloga o loʻo faʻaogaina i luga o Linux ma mafai ona avea o se ituaiga o Linux faʻasoa i lana lava aia tatau.